Leczenie trądziku niemowlęcego
Leczenie trądziku niemowlęcego
W ciągu kilku tygodni lub miesięcy po porodzie na twarzach pewnego odsetka dzieci mogą pojawiać się wypryski przypominające typowy trądzik młodzieńczy. Pediatrzy wyróżniają dwie odmiany takiego trądziku wczesnodziecięcego. Typ noworodkowy rozwija się od momentu urodzenia do 6 tygodnia życia, natomiast typ niemowlęcy do ukończenia 1 roku życia dziecka.
Przyczyny oraz leczenie trądziku dotykającego obie powyższe grupy najmłodszych pacjentów są bardzo podobne. Wszelkie różnice pomiędzy trądzikiem pospolitym a noworodkowym wynikają z odrębności fizjologicznych oraz anatomicznych charakterystycznych dla okresu niemowlęcego.
Trądzik niemowląt- krótka charakterystyka
Trądzik niemowlęcy (acne neonatorum; infantile acne) generalnie zlokalizowany jest na policzkach, czole oraz na bródce dziecka. Pierwsze objawy skórne pod postacią grudek i krostek przeważnie pojawiają się między 1 a 6 miesiącem życia. Na trądzik niemowlęcy nieco częściej chorują chłopcy, jednak wówczas jego przebieg zwykle pozostaje łagodny. Wypryski zazwyczaj ulegają stopniowemu samowyleczeniu w przeciągu kilku miesięcy. Acne neonatorum może przyjmować formę zaskórników otwartych lub zamkniętych bądź grudek i zapalnych krost. Najbardziej zaawansowane, lecz bardzo rzadko występujące stadia choroby objawiają się cystami oraz torbielkami wypełnionymi białą, ropną treścią.
Trądzik u niemowląt- leczenie wstępne
Łagodny trądzik u malutkich dzieci przede wszystkim wymaga poinformowania rodziców o braku zagrożeń czy powikłań z niego wynikających. Krostki i grudki na twarzy dziecka obligują jedynie do obserwacji i wdrożenia specjalnej pielęgnacji poprawiającej ogólną odporność oraz kondycję skóry maleństwa. Zauważono, że odpowiednie kosmetyki czy zabiegi higieniczne wspomagają proces gojenia się niedoskonałości:
- Twarz dziecka powinna być myta po każdym zabrudzeniu np. jedzeniem za pomocą letniej wody (ewentualnie z niewielkim dodatkiem hipoalergicznego żelu do mycia). W tym celu należy zwilżyć wacik kosmetyczny i delikatnie przetrzeć skórę omijając wrażliwe okolice oczu. Następnie warto osuszyć wilgotny naskórek poprzez przyłożenie do jego powierzchni jednorazowego, białego (czyli bez dodatków barwiących i zapachowych) papierowego ręcznika.
- Pomocne może być smarowanie twarzy niemowlęcia ochronną maścią z cynkiem. Zapalne wykwity ulegną wówczas zmniejszeniu, jednak ze względu na wysuszający charakter cynku preparaty z jego dodatkiem można aplikować maksymalnie dwa razy dziennie przez 3-5 dni.
- Natłuszczające maści witaminowe z witaminą A i E zredukują podrażnienie i zaczerwienienie naskórka oraz przyspieszą jego regenerację
Nie należy stosować dezynfekujących płynów na bazie alkoholu np. spirytusu salicylowego. Równie kategorycznie przeciwskazane jest wyciskanie nawet najbardziej powierzchownych krost i grudek.
Trądzik u niemowląt- leczenie postaci zaawansowanych
Jeżeli trądzik niemowlęcy nie ustępuje po około dwóch tygodniach właściwej pielęgnacji lub ulega pogorszeniu warto wówczas udać się z dzieckiem po poradę lekarską. Specjalistyczne leki dermatologiczne są zarezerwowane dla ciężkich oraz średnio-ciężkich postaci choroby, które charakteryzują się obecnością guzów i cyst ze skłonnością do bliznowacenia. Wtedy, oprócz celowanej terapii, należy również wykonać panel badań hormonalnych, który pozwoli wykluczyć poważne zaburzenia odpowiedzialne za taki przebieg trądziku wczesnodziecięcego. Spośród wielu grup leków przeciwtrądzikowych najczęściej stosuje się:
- Antybiotyki miejscowe w postaci żeli lub maści (klindamycyna, erytromycyna)
- Preparaty zawierające popularne substancje zwalczające niedoskonałości, takie jak nadtlenek benzoilu oraz kwas salicylowy. Dla niemowląt przeznaczone są jedynie specjalne, maksymalnie rozcieńczone formuły tych leków.
- Antybiotyki doustne, z wyłączeniem grupy tetracyklin (doksycyklina, tetracyklina, minocyklina). Tetracykliny są dozwolone dopiero od 12 roku życia, gdyż mogą wywoływać zaburzenia rozwojowe kości oraz szkliwa zębów. W przypadku małych dzieci antybiotykiem z wyboru pozostaje erytromycyna, jednak ze względu na niską skuteczność oraz ryzyko działań niepożądanych stosuje się ją niezwykle rzadko.
- Retinoidy aplikowane na skórę, przede wszystkim nowoczesny adapalen w niskim stężeniu nakładany codziennie wieczorem przez 4-8 tygodni. Retinoidy starszych generacji mogą bardzo poważnie podrażnić skórę niemowlęcia, co dodatkowo pogorszy przebieg choroby.
Dzieci starsze cierpiące na ropowiczy trądzik o bardzo ciężkim przebiegu niekiedy kwalifikuje się do leczenia izotretynoiną podawaną doustnie. Jest to najskuteczniejszy lek przeciwtrądzikowy, lecz jego przyjmowanie wiąże się z ryzykiem różnych działań niepożądanych. Terapia musi być prowadzona pod stałym nadzorem doświadczonego lekarza, który regularnie będzie monitorował morfologię, funkcje wątroby oraz nerek małego pacjenta.